ÇAYIMIZ ELDEN GİDİYOR ! ÇAY STRATEJİK TARIM ÜRÜNÜ OLMAKTAN ÇIKIYOR MU?

Rize Artvin Trabzon ve Giresun’da,%85’i ilimizde’de olmak üzere, 210.000 yaş çay müstahsili, dolaylı olarak 3 milyon insanın geçimini sağladığı,(ÇAYKUR)Türkiye’nin en önemli stratejik ürünü olan çay, uygulanan
yanlış ekonomik politikalar yüzünden son yıllarda S.O.S vermeye başladı.

ÇAYKUR, 2021 yılında,860.000 ton yaş çay alırken, bu oran 2022’de
582 bin tona indi..

Dün itibarıyla ÇAYKUR, 5000 ton günlük mubayaa, 530 bin’e yakın yaş çay aldı..
Buna mukabil,2021 yılında 5500 ton Kuruçay ihraç ederken,8,6 bin ton da kuru çay ithal ettik..

Bir çay çay ülkesi olmamıza rağmen, ihraç ettiğimizden daha fazla kuru çay ithal ettiğimiz anlaşılıyor!

Rize ve Karadeniz yöresinde, geçen yıl olduğu gibi, bu yılda yaş çay  üretiminin yaklaşık 200 bin ton azalacağı tahmin ediliyor!

Uygulanan yanlış politikalar yüzünden, rekoltenin düşüklüğü ve her yıl azalan yaş çay sebebiyle,
önümüzdeki yıllarda, ithal ettiğimiz çayın belki de 3-4 katını daha fazla ithal ederek,çay sektörüne büyük bir darbeye vurulacağı tahmin ediliyor..

Yaş Çay’ın azalması rekoltenin düşmesinin en büyük nedeni; geçen yıl gübre fiyatlarının %500-600 artması,budamanın 7/1 yapılması ve iklim şartlarını söyleyebiliriz.
(Gübre fiyatlarının gelecek yıl 17-18.000 TL olması bekleniyor)

Gübre fiyatlarının aşırı derecede zamlanması sebebiyle, geçen yıl olduğu gibi ,bu yılda vatandaşların bir çoğu, ya çay tarlasına gübre vuramadı ya da, daha kalitesiz çaya faydalı olmayan gübreler vurduklarından dolayı,bu sonuçlar meydana geldi..

Kuşkusuz diğer en büyük konu ise; yaş çay fiyatının Cumhuriyet tarihinin en düşük seviyelerine inmesiydi!

Enflasyonun %150 olduğu bir ortamda, Mayıs ayında dolar 19 TL iken,vatandaşın beklentisi 14-15 civarında olmasına rağmen, Cumhurbaşkanı Erdoğan, 11 lira 30 krş olarak yaş çay fiyatını açıklamıştı..

Vatandaş daha yaş çay parasını cebine koymadan, Seçimden sonra doların 26 TL’ye fırlaması ,başta akaryakıt olmak üzere, bir çok temel gıda ulaşım ürünlerinin %100 artması sebebiyle, verilen 11 TL Fiyat 5-6 TL’ye inmiş oldu..

Bu ekonomik tabloda bugün yaşayan fiyatı 18-20 TL olması gerekirdi..
Yıllara göre bir oran yaparsak, AK Parti kurulmadan önce 1 Kg yaş çayla 1 kg kaliteli zeytin alınırken, Bugün bir kilo yaş çay, bir ekmek almaz hale geldi!

Rize ve Karadeniz halkının ne kadar büyük bir ekonomik kayıpta olduğunu, bu örnekten anlayabiliyoruz..

Durumlar böyle devam ederken, sözde Rize’yi yöneten siyasiler, STK Başkanları akil insanlar, Gündem Rize toplantıları adı altında, bu yıl 8’sini Rize Ticaret Borsasında düzenlediler..

Kendilerine dahi faydası olmayan, bir çoğu koltukları altında ezilen, metal yorgunu insanlardan meydana gelen, bu boş kalabalık topluluğu, Rize halkının hiçbir soruna bugüne kadar merhem olamadı!
Şayet olmuş olsaydılar,20 yıldan beri çıkarılamayan bir çay kanununu bunun konuşmazdık!

Bölgemizin sigortası olan, ÇAYKUR daha fazla irtifa kaybetmeden, çayımızın geleceği adına,
aralarında çay müstahsilleri de yer alacağı, RTEÜ,Tarım ve ziraat  konusunda İhtisas yapan,
Kendi cebini değil, Rize halkının menfaatini düşünen insanlardan   kurulu, bir komisyon acilen toplanıp,
Çayımızın geleceği mutlaka masaya yatırılmalıdır..

Osman Köseoğlu
www.aktuel53.com