Asgari ücretin %50 oranında artırılarak 4250 TL’ye çıkmasının ardından ekonomik yükümlülüklerinin arttığını öne süren başta zincir marketler olmak üzere, yerel marketler, zincir mağazalar ve üretim yapan bir çok yerde çok..
Asgari ücretin %50 oranında artırılarak 4250 TL’ye çıkmasının ardından ekonomik yükümlülüklerinin arttığını öne süren başta zincir marketler olmak üzere, yerel marketler, zincir mağazalar ve üretim yapan bir çok yerde çok sayıda Asgari ücretli dün itibari ile işten çıkartıldı!
Durum gerçekten hiç iç açıcı değil, bu konularla ilgili Kuzey Hukuk bürosuna yaklaşık 45- 50’ye yakın İşten çıkarılan asgari ücreti başvurdu.
Bu konu ile ilgili bir durum değerlendirmesi yapmak ve bu konulara açıklık getirmek üzere bugün Kuzey Hukuk Bürosu avukatlarından Burak Özallı’yı ziyaret ederek konu hakkında görüşlerine baş vurduk.
İlk sorumuz ; Asgari ücret 4250 lira oldu. Asgari ücret açıklandıktan sonra çok sayıda iş yerinde işten çıkarmalar yaşandığı söyleniyor, size böyle bilgiler geliyor mu?
Avukat Özallı: İşverenlerin küçülmeye gidiyoruz bahanesiyle işten çıkarma yapmaya başladıklarına ve asgari ücretin bahane edilmesiyle ‘işçi çıkarmak zorunda kalırız diyerek işçilerin işten çıkarılmasına zemin hazırladıklarına yine 4.250,00 TL veremeyeceklerine ve bankadan yatırılan ücretin bir bölümünün elden geri alınacağına dair bilgiler gelmekte.
2. Sorumuz: Peki asgari ücretin artmasıyla birlikte işveren ve işçileri neler bekliyor ?
Avukat Özall: Asgari ücretin artmasıyla birçok işçi işten çıkarılacağı gibi bu durumda iş yerlerinde mevcutta çalışan işçilere ise daha fazla iş yükünün yükleneceği, işçilere fazla çalışmalar yaptırılacağını öngörmekteyiz.
Yine asgari ücretin karşılanamayacağı söylenerek ve aksi durumda işten çıkarma tehdidi ile işçilere asgari ücretten daha az ücret ile çalışmaya zorlanacağını öngörmekteyiz. Bankaya yatırılan asgari ücretten bir kısmının elden geri isteme uygulamasının maalesef Türkiyede işverenler tarafından yapılan yaygın bir uygulama olduğunu biliyoruz. Bu uygulamanın asgari ücretin 4.250,00 TL olmasının akabinde daha da yaygınlayaşacağını, yine sigortasız çalıştırmanın yaygınlaşacağını; işverenlerin bu hususları işten çıkarma tehdidi ile işçilere dayatacağını söylemek mümkündür.
3.Sorumuz: Peki bu durumlarla karşı karşıya kalan işçiler ne yapabilir ?
Avukat Özallı: İşverenler kriz bahanesiyle işçileri asgari ücretin altında veyahut sigortasız çalıştıramaz. Yine yasal olan maaşlarının bir kısmını geri isteyemez. Bu durumlarla karşı karşıya kalan işçilere Yasa haklı fesih imkanını vermiştir. Yani bu durumlar karşısında işçiler 4857 sayılı İş kanunun 24.maddesi uyarınca iş sözleşmelerini haklı nedenler ile derhal feshedebilmekte ve kıdem tazminatını alabilmektedir.
4. Sorumuz: Peki küçülmeye bahanesiyle işten çıkarılan işçilerin hakları nelerdir?
Avukat Özallı: Bu durumda ise işverenler işçilerin iş sözleşmesini İş Kanununun 17-18. Maddelerine göre ihbar sürelerine uymak kaydıyla işçinin iş sözleşmesini feshedecektir. Veyahut ihbar süresini beklemeksizin ihbar tazminatını peşin olarak ödeyerek iş sözleşmesini feshedebilmektedir.
Bu tür fesihlerde işverenler; işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. İşverenlerin küçülme ve kriz iddaları işyeri kayıtları ile örtüşmediği takdirde fesih geçerli olmayacaktır ve işçi işe iadesine hak kazanır. İşe iade davası açabilmek için Kanun bazı şartlar aramaktadır.
Bunlar belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor olmak, en az 6 aylık kıdeme sahip olmak ve iş yerinde çalışan en az 30 işçinin bulunmasıdır.
Bu şartlar mevcutsa küçülme bahanesiyle işten çıkarılan işçiler işe iade davası açabilmekte hem işine geri dönebilmekte hem de 4 aylık boşta geçtiği süreye ilişkin ücretini alabilmektedir.
Bunun haricinde işçiler işten çıkartıltığı zamanla gerek haftalık 45 saatin üzerinde olan çalışmalarda fazla çalışma, ulusal ve dini bayramlar ve resmi tatil ücretlerinin hepsini işverenden alabilirler.
Bunun haricinde 1 yılı aşkın süredir çalışan işçilerin kıdem tazminatı hakları da vardır.
aktuel53 özel
