ÇAY ÜRETİCİSİ NEDEN SAHİPSİZ? 2 Başbakan bir Cumhurbaşkanı çıkaran, yüzölçümü ile küçük, ancak siyasi aktörleri ile 30 yıldan beri Türk siyasetine yön veren, Çay’ın Başkenti Rize’de binlerce çay müstahsilinin derdine..
ÇAY ÜRETİCİSİ NEDEN SAHİPSİZ?
2 Başbakan bir Cumhurbaşkanı çıkaran, yüzölçümü ile küçük, ancak siyasi aktörleri ile 30 yıldan beri Türk siyasetine yön veren, Çay’ın Başkenti Rize’de binlerce çay müstahsilinin derdine derman olacak neden bir merci yok?
Yıllardan beri çay üreticisine Kalkan olarak düşünülen ÇAY kanunu, çıktı çıkıyor denilerek yıllarca çay müstahsili oyalandı, onlarla dalga geçildi!
İlk teşebbüsü, eski Çay Konseyi Başkanı Rize eski Millet Vekili,
(Kaçak çaydan yakalanıp ceza alan) Ali Bayramoğlu’nun hazırlayıp kamuoyuna tanıttığı, ancak başta dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Kale alınmayıp, yürürlüğe konmayan çay kanunu rafa kaldırılmıştı!
Geçen yıl yine büyük bir teşebbüs yapıldı, Rize Ticaret Borsası önderliğinde söz de bütün paydaşlar, siyasiler, STK’lar çay temsilcileri çağrılarak(sadece Çay’ın gerçek emekçileri çağrılmadı)
Rize’de çay sorununa kökten çözüm bulacak bir taslak üzerine çalışıldı, daha sonra bu taslak Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesine gönderilip oradan da Tarım ve Orman Bakanlığına gönderildi.
Ancak taslakta ne olur bittiğinden Rize’de başta akil insanlar, muhtarlar, çay müstahsilleri,
hatta Rize Ziraat Odası Başkanı Nevzat Baliç bile, “Benim haberim yok “diye geçen basına demeç vermişti!
Kısaca Rize’de, çayın gerçek sahiplerinin hiç kimsenin haberi olmadı..
Sonra bir de duyuyoruz ki, çay müstahsilini koruyacak, hiçbir Kanun Maddesi(taban fiyatın altında çay alma) o taslakta yok..
Peki bu çay kanunu, bu çay taslağı o zaman neden çıkarılıyor ki, sakın çay baronları için olmasın?
Bu taslak şayet çıksa bile çay müstahsilini ve kamuoyunu tatmin etmeyecektir..
Bugün Karadeniz’de ve Rize’de çay üreticilerinin derdiyle uğraşacak, Rize Ziraat Odası ve Rize Ticaret Borsası’dır..
Çünkü bu iki kurum Karadeniz’de binlerce çay üreticisinden trilyonları keserek ceplerine indiriyorlar!
Para konusu olduğunda, kanunda mecburi kesinti var diye geçiştiriyorlar..
Rize’de çay konusunda oluşan sorunların ana kaynakları Rize Ziraat Odası ve Rize Ticaret Borsasıdır!
Çünkü Rize Ziraat Odası ilçeleri ile birlikte vatandaşların cüzdanlarının aidat olarak geçen yıl bugünkü parayla yani eski parayla, 8 trilyon 797 bin , Rize Merkez ise 1 trilyon 516 bin TL civarında büyük bir para kesmişler..
Karadeniz’in en büyük Sivil Toplum Örgütü olan ve 210.000 üreticinin bağlı olduğu Rize ziraat odası, (Rize Merkez)10 yılda üreticilerinden kesilen toplam para 6 trilyon 582 milyon TL
Yıllarca bütün oklar Rize ziraat odasına çevirmişken, Rize Ticaret Borsası dolaylı da olsa resmi oranda binde 2 oranında üreticilerden hemen hemen Ziraat Odası kadar para kesmektedir.
Maalesef bugüne kadar bu büyük meblağ milletin gözünden kaçmıştır..
Şimdi yukarıda Rize ziraat odasına söylediğimizin aynısını Rize Ticaret Cay Borsası için söyleyelim ;
Çay konseyinin de bünyesinde barındıran bu kuruluş, bugüne kadar çayımızı hangi alanda şaha kaldırdı ,katma değer kattı, tanıtımına büyük katkı yaptı ve çayımızı bugün uluslararası standartlarda Süper Lig’e çıkarttı?
Çay Borsası da 2020 yılında
dolaylı olarak yaklaşık 7 trilyon civarında bir para kesti, tahmini bu yıl 8 trilyon civarında bir para olacaktır. .
Peki üreticilerden trilyonları kesen başta Rize Ziraat Odası ve Rize ticaret borsası, çay müstahsilleri sorunlarla boğuşurken, onların hangi derdine çare aradı, yanlarında oldu?
Maalesef hayır, geçen yıl basına demeç veren Rize Ziraat Odası Başkanı Paliç, Rize’de çay da yaşanan kaosun sorumlusu, müstahsilleri zarara uğratan Ulusal çay Konseyi Başkanı ve yanındaki 5-6 kişi diyerek topu diğer tarafa atmıştı!
2021 yaş çay sezonunda destekleme ile beraber 4000 lira olan taban fiyatın altında, birçok Özel sektör üreticiyi mağdur ederek 2500 TL den çay aldılar!
Şayet çay kanunu çıkıp taban fiyatın altında çay alınmayacak maddesi konulmuş olsaydı, bugün hiç bir üretici mağdur olmayacaktı..
Çay üreticisi,karamsar, çay tarihinde en büyük sorun ile karşı karşıya kaldığı bir durumdadır.
Geçen yıl Çay gübresinin 2.600 TL olduğu bir ortamda, bugün başta Türkiye’de ve Dünyada baş gösteren ekonomik krizi bahane eden kapitalistler, gübre fiyatını önce 10-12 bin bandında çıkarıp, sonra %30 7500-8000 indirdik diyerek milletle adeta dalga geçilmiştir..
Peki bunlar olurken Rize de başta siyasiler, STK’lar Ziraat Odası Rize ticaret borsası hala Kış uykusunda uyumaya devam etmektedirler..
Peki Rize basınına ne demeli!(5-6 kişiyi tenzih ederim)
Kalemlerini 3 liraya 5 liraya satan bazı kişiler, yıllardan beri çay üreticilerini sömüren Rize’ye hiçbir katma değer katmayan(STK,ODA Başkanları) insanların haberlerini her iki üç ayda bir yaparak, onlara methiyeler düzerek onların adeta günahlarına ortak oldular!!
Biz bu kafayla gidersek 2 Başbakan değil, 10 Cumhurbaşkanı bile çıkarsak, komşumuz Trabzon’u her alanda 100 yıl geriden takip etmeye devam edeceğiz!
Osman Köseoğlu
21 Şubat 2022
