Uzun zamandır çay kanununda yeni düzenlemeler yapılması gündemde. Bilhassa son yıllarda iyice çığırından çıkan özel çay işletmelerinin devletin açıkladığı alım fiyatının yarısına yakın fiyatlarla ve uzun vadelerle üreticilerden yaş çay..
Uzun zamandır çay kanununda yeni düzenlemeler yapılması gündemde.
Bilhassa son yıllarda iyice çığırından çıkan özel çay işletmelerinin devletin açıkladığı alım fiyatının yarısına yakın fiyatlarla ve uzun vadelerle üreticilerden yaş çay satın alması başta çay üreticileri olmak üzere çeşitli çevrelerin tepkilerine yol açmış, bunun yasayla önlenmesi istenmişti.
Ancak, serbest piyasa ekonomisi içinde bu şekil bir yasanın uygulanabilir olmadığı, böyle bir düzenlemeye gidilmesi halinde benzer ürünlerin tümü için de bu tür uygulamanın gündeme gelmesi söz konusu olacağı için iktidarın buna yanaşmadığı açık.
O nedenle iktidar çay kanununun yeniden düzenlenmesini sürekli erteliyor, kamuoyunu da oyalıyor.
Oysa; (üretici tek sorun olarak özellerin düşük fiyatla yaş çay satın almasının ve ödemelerin uzun vadelere yayılmasını görse de) Türk çaycılığının önünde ciddi sorunlar var ve eğer bugünden tedbirler alınmazsa gelecekte kötü sonuçlar ortaya çıkabilir.
-Gelişigüzel çaylık alanların genişletilmesi, yeni yapılan çaylıkların fide kalitesi, toprağın durumu, eskiyen çaylıkların yenilenmesi, çayın kalitesinin yükseltilmesi, organik çaycılığın geliştirilmesi gibi onlarca sorununun çerçevesinin kanunla belirlenmesi gerekmekte.
Bu yıl yaş çay rekoltesinin düşük olması ve kdv indirimiyle birlikte kuru çaya geçen yıla göre % 60-70 oranında zam yapılmış olması özel sektörün üreticiden ÇAYKUR’dan daha iyi şartlarda yaş çay satın almasına imkan sağladı.
Üretici geçmiş yıllarda yaşadıklarını bu yıl yaşamadığı için, özel sektöre iyi fiyata çayını satabildiğiği için çay kanununu unutmuş durumda.
İktidar, bu olumlu ortam bozulmadan uzun zamandır üerinde çalıştıkları çay kanun tasarısını meclisten geçirmelidir. Yıllardır konuşulan ancak bir türlü çıkarılmayan yeni çay kanunu çıkarmak için bundan daha iyi bir ortam yoktur ve tasarının yasallaştırılmasının daha da geciktirilmesi anlamsızdır.
Ayrıca, meclisten geçirilip yasalaştırılırsak yeni düzenlemenin gelecek yıllarda yetersiz kalması halinde yeniden ele alınması, mevcuta yeni düzenlemeler eklenmesi mümkündür.
Öte yandan; bu yılın üretiminin talepleri karşılamada yetersiz kalması muhtemel.
Bu durum ise gelecek yıl da özel sektörün devletin açıklayacağı fiyatın pek altına düşmeyeceğini göstermekte. Eğer, iktidar, kuru çay fiyatını belirlemede maliyet rakamlarını dikkate alan uygulamaları devam ettirirse özellerin fiyat düşürmeyeceğini şimdiden öngörebiliriz.
Bütün bunları dikkate aldığımızda yeni ÇAY KANUNU bir an evvel çıkarılmalı, çayımızın geleceği güvence altına alınmalı…
